Skąd mam wiedzieć, że to jest atak paniki?
Atak paniki przychodzi niezapowiedziany. Uderza nagle i bardzo szybko się rozpędza. Nasze myśli zaczynają biec i nie możemy za nimi nadążyć. Czujemy jak nasze serce przyspiesza i zaczyna brakować nam powietrza. Ogarnia nas olbrzymi lęk. Gardło się zaciska i nie mamy pojęcia co zrobić, żeby się uspokoić.
Zastygamy w strachu, bojąc się ruszyć i toniemy w swojej głowie, a fizyczne objawy dokładają nam lęku. Próbujemy zrozumieć co się dzieje. Umieram? Wariuje? Mam zawał? Czy jestem zaburzony psychicznie? Tak bardzo chcesz, żeby to się skończyło, ale nie do końca masz na to nadzieję, bo nie wiesz jak to powstrzymać. Nie rozumiesz skąd taki ogromny lęk, skoro na przykład siedzisz w swoim salonie i nic Ci realnie nie grozi.
Atak paniki to nagła, nadmiarowa reakcja lękowa na stresor. Czasami nawet nie jesteśmy w stanie wskazać, co ją spowodowało. Może występować na przykład przy zaburzeniach lękowych lub trudnościach związanych ze stresem. Atak paniki dzieje się zupełnie niezależnie od woli doświadczającej go osoby. Nasz mózg zaczyna wysyłać takie sygnały, jakby groziło nam realne zagrożenie i zaczyna przygotowywać ciało na walkę lub ucieczkę. Stąd przyspieszona praca serca, płytki oddech. My jednak wiemy, że nic nam realnie nie grozi, więc tego typu fizyczne objawy dodatkowo nas przerażają, ponieważ kojarzą się na przykład z atakiem serca. Atak paniki, w przeciwieństwie do napadu lękowego w reakcji na przykładowo obiekt fobii, może być związany z myślą, na którą nawet nie zwróciliśmy większej uwagi. Brak zrozumienia czemu nagle ogarnia nas taki lęk, dodatkowo go potęguję. Ta przyczyna zawsze jest, jednak bywa bardzo trudna do zidentyfikowania.
Fizyczne objawy, które mogą pojawić się podczas ataku paniki:
- przyspieszona akcja serca,
- trudności z oddychaniem,
- zawroty głowy,
- pisk/szum w uszach,
- ból,
- uderzenia gorąca,
- zimne poty,
- suchość w ustach,
- bladość,
- nudności,
- „gula w gardle”,
- szczękościsk,
- derealizacja – uczucie, że otaczający nas świat nie jest realny,
- depersonalizacja – wrażenie bycia oddzielonym od siebie,
- trudność w zebraniu lub uspokojeniu myśli.
Jeśli doświadczyłeś już ataku paniki, możesz być w stanie przewidzieć jako nadejście. Jeśli tak się dzieje, spróbuj skupić swoją uwagę na czymś innym. Zacznij z kimś rozmawiać, wyjdź zrobić zakupy spożywcze, puść sobie absorbujący film. Jeśli jednak odczuwasz już objawy ataku paniki, spróbuj wykonać te kroki:
- Nazwij swoje emocje – nazywanie emocji osłabia ich siłę.
- Powiedz na głos, że to co przeżywasz, to atak paniki – twój mózg być może zrozumie dzięki temu, że nie jesteś w realnym zagrożeniu.
- Spróbuj uspokoić oddech, biorąc długie wdechy i powolne wydechy.
- Odwróć swoją uwagę – zadzwoń do kogoś, spróbuj zacząć wykonywać codzienną czynność, na przykład zamiatanie.
Co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko ataków paniki?
Jeśli doświadczasz w swoim życiu ataków paniki, pamiętaj, że nie musisz mierzyć się z tym sam i są specjaliści gotowi Ci pomóc. Psychoterapia indywidualna może okazać się niezmiernie pomocna. Dzięki niej nauczysz się, co robić, gdy atak się pojawia. Dojdziesz do jego przyczyny oraz nauczysz się redukować stres na co dzień. Być może wspólnie ze specjalistą zdecydujesz się na farmakoterapię, która zazwyczaj przynosi stosunkowo szybką poprawę komfortu życia. Jednym z nawyków, które można wprowadzić do swojego dnia, aby zredukować ryzyko ataków, jest aktywność fizyczna. Sama w sobie nie poprawi sytuacji, jednak może być efektywnym wsparciem w procesie leczenia. Aktywność fizyczna pozwala zużyć adrenalinę nagromadzoną w trakcie mechanizmu reakcji walki lub ucieczki, pomaga domknąć koło stresu. Poza tym aktywność ma pozytywny wpływ na naszą samoocenę i poczucie sprawczości. Możemy również spróbować medytacji, treningów uważności oraz oddechowych. Te działania pozwalają nam nauczyć się bycia tu i teraz. Sprowadzania się do rzeczywistości, co jest bardzo ważne, gdy zaczynamy odczuwać lęk, ponieważ nigdy nie jest on związany z realnym zagrożeniem w danym momencie. Pomocna będzie również nauka regulacji emocji.
Pamiętajmy jednak, aby śmiało sięgać po pomoc specjalisty. Poczucie bezpieczeństwa w życiu jest bardzo ważne i dbanie o jego komfort warto wpisać na listę swoich priorytetów. W końcu jest tylko jedno.
