Czy psychoterapia online jest skuteczna?
Pandemia wirusa COVID miała i ma ogromny wpływ na różne dziedziny naszego życia. W obszarze udzielania usług medycznych, psychologicznych oraz sposobie prowadzenia psychoterapii również zaobserwowaliśmy znaczne zmiany – zdecydowana większość wizyt i sesji zaczęła się odbywać zdalnie. Chociaż już przed pandemią, pewna część psychoterapeutów i psychologów pracowała zdalnie, to właśnie ten okres sprawił, że sesje online stały się niezwykle powszechne.
Jak wygląda psychoterapia online?
Psychoterapia online może odbywać się poprzez różne narzędzia online, takie jak: Messenger, Skype, Google Meet, Zoom bądź inne komunikatory. Długość trwania sesji pozostaje taka, jaka została zawarta w kontrakcie terapeutycznym. Terapeuta może prowadzić sesję ze swojego gabinetu bądź z innego miejsca, którego warunki pozwalają na zachowanie prywatności oraz komfortu. Pacjent/klient najczęściej odbywa sesję ze swojego domu bądź innego miejsca, które zapewnia mu poczucie komfortu i bezpieczeństwa. Specyfika spotkań zazwyczaj pozostaje taka sama jak w psychoterapii stacjonarnej, czasem terapeuta może zdecydować aby nie wprowadzać pewnych ćwiczeń ze względu na trudność w przeprowadzeniu ich online.
Warto również dodać, że niektórzy z terapeutów prowadzą sesje również przez chat czy email.
Psychoterapia online może mieć charakter psychoterapii indywidualnej. Są również psychoterapeuci, przez których prowadzona jest terapia par czy psychoterapia rodzinna w formie online.
Jakie są zalety psychoterapii online?
Niewątpliwe psychoterapia online ma swoje zalety i należą do nich między innymi:
- oszczędność czasu w dotarciu na miejsce sesji
- możliwość pomocy pacjentom, którzy nie mają możliwości dotarcia na sesje stacjonarne (np. osoby mieszkające w innych miastach, za granicą, bądź przewlekle chore)
- możliwość pomocy pacjentom podczas pandemii
- pacjent ma możliwość pozostania anonimowym (nie musi wychodzić z domu)
- w niektórych przypadkach może być bardziej wydajna kosztowo
- niektórzy pacjenci preferują taką formę kontaktu.
Jakie trudności mogą wystąpić?
Psychoterapia online może również wiązać się z problemami, takimi jak trudności techniczne (zła jakość połączenia, zła widoczność), niemożność dokładnego zaobserwowania komunikacji niewerbalnej pacjenta, trudności w nawiązaniu relacji terapeutycznej. Niektórzy terapeuci wprowadzają do procesu ćwiczenia, eksperymenty, które trudno jest przeprowadzić w formie online. Bardzo ważne, żeby zadbać o pełną prywatność pacjenta, chronić połączenie i dane przed zagrożeniami technologicznymi, cyber – atakami itd.
Co mówią badania o skuteczności psychoterapii online?
Dzięki temu, że forma psychoterapii online staje się coraz powszechniejsza, mamy dostęp do nowych wyników badań i co za tym idzie, coraz szerszej wiedzy odnośnie skuteczności wirtualnej pracy z pacjentami. Niektóre z badań pokazują, że psychoterapia online jest skuteczna w leczeniu zaburzeń depresyjnych, lękowych, uzależnień od substancji psychoaktywnych. Badania te pokazały również, że nie zauważono istotnych różnic w obszarze efektów terapii pomiędzy grupami psychoterapii online oraz stacjonarnej. Inne badania – dotyczące prowadzenia psychoterapii online w czasie pandemii COVID pokazały, że psychoterapeuci, którzy przed pandemią nie pracowali on-line, byli bardziej zadowoleni z prowadzenia w ten sposób sesji, niż pierwotnie zakładali. Wyniki badań wskazały również różnice pomiędzy psychoterapeutami różnych nurtów, w obszarze satysfakcji z psychoterapii online. Okazało się, że terapeuci behawioralni odczuwali mniejszą satysfakcję z prowadzenia sesji zdalnych, niż psychoterapeuci psychodynamiczni.
Podsumowanie
Wraz z postępem technologicznym ostatnich lat, równolegle zaczęła się rozwijać forma psychoterapii online. W związku z sytuacją epidemiologiczną, która dotknęła nas w 2020r., psychoterapia online w wielu przypadkach stała się jedyną możliwą formą udzielania pomocy psychologicznej. Sytuacja ta, będąc dla wielu terapeutów i pacjentów sytuacją nową, pomogła zrozumieć, że sesje prowadzone wirtualnie również mogą być wartościowe i leczące. Aktualnie, metoda psychoterapii online staje się coraz powszechniejsza, w związku z korzyściami jakie ze sobą niesie.
Piśmiennictwo:
Stoll, J., Muller, J., Trachsel, M. (2020). Ethical issues in Online Psychotherapy: A Narrative Review. Frontiers in Psychiatry
Zeren, S., Erus, S., Amanvermez, Y., Genc, A., Yilmaz, M. Duy, B. (2020). The Effectivenes of Online Counselling for University Students in Turkey: A Non – Randomized Controlled Trial. European Journal of Educational Research, 9(2), 825 – 834.
Humer, E., Stippl, P., Pryss, R., Probst, T. (2020). Experiences of Psychotherapists With Remote. Psychotherapy During the COVID 19 Pandemic: Cross – sectional Web – Based Survey Study. Journal of Medical Internet Research, 22(11).
